Şarkışlalı Aşık Serdari. Fakrü zaruretin, yokluğun yoksulluğun sarmalında geçen bir ömür. Serdari’nin çok bilinen bir şiiri var. Bu bir destan. Kıtlık destanı. Çileli ömrünün bir fotoğrafı Serdari’nin. Bu destanı yazacağım. Önce Aşık Serdari kimdir? Bu hususta bilgi vereyim. Aşık Serdari, aşıklar diyarı Sivas’ın Şarkışla ilçesindendir. Kayalıyokuş Mahallesi doğumludur. Doğum tarihi 1833. Yoksul bir aileye mensuptur. Asıl adı Hacı’dır. Küçük yaşta Hacı, hem annesini hem de babasını kaybetti. Anadan öksüz, babadan yetim kaldı. Amcalarının, akrabalarının yanında bir sığıntı gibi hayata tutunmaya çalıştı. Ana yok, baba yok. Aile terbiyesini kim verecek? Hacı biraz şımarık, biraz hiperaktif... Şımartılıyor da. Hani düz duvara tırmanıyor. Bu uçarılığına göz yumuluyor. Ne de olsa öksüz ve yetim bir çocuk. Hacı bir gün eşekten düştü. Sol kolu kırıldı. Sınıkçıya götürdüler. Sınıkçı kırıktan çıkıktan anlayan halk hekimi canım. Peki neden doktora götürmediler Hacı’yı? Hacı sahipsiz. Kim, kime ucuz? Elin evladı, ile (ele) ucuz kardeşim. Akraba da olsa... Hem doktora gitmek için para gerek. Para da yok. O zaman tutacaksın sınıkçının yolunu. Öyle yaptılar. Sınıkçı kırık kolu bir iyice sardı. Hacı’nın hareket etmemesi lazım. Kolunun iyileşmesi için bu şart... Hacı hiç aldırmadı. Bağlasan duracak değil. Hal böyle olunca kırık kolu tutmadı. Günden güne kötüleşti. Kangren olacak. Kolu saran sınıkçı, sol kolu dirseğin biraz altından testereyle kesti. Hacı yaramazlığı yüzünden sol kolundan oldu. Kolundan oldu, bir lakap kazandı. Artık Hacı’ya “Çolak Hacı” demeye başladılar. Hacı buna isyan etti: -Ben çolak değalim. Golum yok, golsuzum... dedi Hacı. Günden güne Hacı büyüdü, delikanlı oldu. Yakışıklı, güçlü kuvvetli. Taşı sıksa suyunu çıkaracak derecede... Çok atak, gözü pek, sözünü sakınmaz bir delikanlı. Çolak Hacı düğünlerde, şenliklerde şölenlerde aşıklarla birlikteydi. Odalarda, kahvelerde onları can kulağıyla dinliyordu. Sesi çok güzeldi. Güçlü bir hafızası vardı. Onlardan hafızasına kaydettiği koşmaları, türküleri kendisi de söylemeye başladı. Öyle bir zaman oldu ki kendisi de aşıklar gibi düzüp koştu. İşte o demden sonra “Serdari” dediler Çolak Hacı’ya. Serdari burda dursun. Biz haberi Çolak Hacı’dan verek: Çolak Hacı’nın babadan kalma bir iki parça tarlası var. Ekip biçiyor. “Ekmesi neyse de nasıl biçiyor?” dediğinizi duyar gibiyim. Sol koluna meşin bir kolçak yaptırdı Hacı. Bunu takıyordu koluna. Kolcağın kayışını tırpanın sapına iyice bağlıyordu. Sağ eliyle de elceği kavrayıp öyle bir biçme biçiyordu ki görenler parmağını ısırıyordu. Hem de en büyük tırpanı kullanıyordu. On numara tırpanıyla günlüğe gidiyordu. Ekin günlüğüne. Diğer günlükçülerin dört katı alıyordu ücreti. Neden? Çünkü güçlü kuvvetli. Fazla yer biçiyor. Temiz biçiyor. Ürünü döküp saçmıyor. Tırpan çalmadaki becerisi halk arasında “Çolak Hacı tırpanı, Çolak Hacı sıyrımı, Çolak Hacı çekici” gibi tabirlerle anılır oldu. Yıl 1887. Öyle bir kıtlık var ki millet meteliğe kurşun atıyor. O yıl sefil ireşberin dünyası karardı. Rençber Çolak Hacı, Serdari kimliğiyle o tabloyu dille tarif eyledi. Kıtlık destanında Serdari, bu sefaleti anlattı. Hem de öyle bir anlattı ki... Şimdi Kıtlık destanına bir göz atma vaktidir: Nesini söyleyim canım efendim Gayrı düzen tutmaz telimiz bizim Arzuhal eylesem deftere sığmaz Omuzdan kesilmiş kolumuz bizim Sefil ireşberin tebdili şaştı Borç kemalin buldu boyundan aştı İntikal parası binleri geçti Dahi doğrulamaz belimiz bizim Ehl-i fukaranın yüzü soğuktur Yıl perhizi tutmuş içi kovuktur İneği davarı iki tavuktur Bundan gayrı yoktur malımız bizim Çok dilek diledim kabul olmadı Şu yalan dünyada yüzüm gülmedi Hiç kimseye emniyetim kalmadı Açılmadan soldu gülümüz bizim Şu yalan dünyada hoş olamadım Borçludan bir kere baş alamadım Şu küçük öküze eş bulamadım Söylemeden aciz dilimiz bizim Zenginin sözüne beli diyorlar Fukara söylerse deli diyorlar Zamane şeyhine veli diyorlar Gittikçe çoğalır delimiz bizim Fukara halını kimse sormuyor Ehl-i diyanetin yüzü gülmüyor Padişah sikkesi selam vermiyor Kefensiz kalacak ölümüz bizim Evlat da babanın sözün tutmuyor Açım diye çift sürmeye gitmiyor Uşaklar çoğaldı ekmek yetmiyor Başımıza bela dölümüz bizim Reçberin sanatı bir arpa tahıl Havasın bulmazsa bitmiyor pahıl Tecelli olmazsa neylesin akıl Hep yokuşa sarar yolumuz bizim Sekiz ay kışımız dört ay yazımız Açlığından telef oldu bazımız Kasım demeden buz tutar özümüz Mayısta çözülür gölümüz bizim Tahsildarlar çıkmış köyleri gezer Elinde kamçısı fakiri ezer Döşeği yorganı mezatta gezer Hasırdan serilir çulumuz bizim Zenginin yediği baklava börek Kahvaltıda eder keteli çörek Fukaraya sordum size ne gerek? Düğürcük çorbası balımız bizim Bir aşka geldik de biz bunu dedik Üç yüz üç senesi bir sille yedik Her nereye varsan sahipsiz gedik Kime arz olacak halımız bizim Açlıktan benzimiz sarardı soldu Ağlamaktan gözümüze kan doldu Üç yüz üç senesi bir afet oldu Dördü bir okkadır dolumuz bizim Her daim doğrudur aşığın sözü Kör olsun düşmanın görmesin gözü Bir parça seyredi istibdat sözü Geçer mi düşmandan kinimiz bizim Açılmadı ikbâlimiz bahtımız Şen olsun İstanbul pâyitahtımız Tevellüt ellidir geçti vaktimiz Nöbetin gözlüyor salımız bizim Serdari halimiz böyle n’olacak Kısa çöp uzundan hakkın alacak Mamurlar yıkılıp viran olacak Akibet dağılır ilimiz bizim. Serdari’ye devam edeceğiz dostlar. Şimdilik bu kadar yeter. İzninizle...
